22.03.2020 Tarihli Resmi Gazete’de 2279 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İcra İflas Takiplerinin Durdurulması Hakkında Karar yayımlanmıştır.
Konuyla ilgili 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun “İcra Takiplerinin Durdurulması Halleri” başlığı altında düzenlenen 330’uncu maddesi şöyledir; “Salgın hastalık, umumi bir musibet veya harb halinde Cumhurbaşkanı kararıyla memleketin bir kısmında veya bazı iktisadi zümreler lehine muayyen bir müddet için icra takipleri durdurulabilir.”
Cumhurbaşkanı Kararı’nda ise; “Covid 19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla alınan tedbirler kapsamında; bu kararın yürürlüğe girdiği tarihten 30 Nisan 2020 tarihine kadar, nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere, yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmiştir.” denilmektedir.
Karardan da açıkça anlaşılacağı üzere COVİD-19 salgın hastalığı sebebiyle alınan tedbirler kapsamında, işbu kararın yürürlüğe girdiği tarihten 30.04.2020 tarihine kadar yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra iflas takipleri durdurulmuştur.
Bu çerçevede;
Taraf ve takip işlemleri yapılamayacak,
Yeni icra takibi ve iflas talebi alınamayacak,
İhtiyati haciz kararları icra ve infaz edilemeyecektir.
Ancak nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri bu kapsamda olmayıp, bu süreç içerisinde herhangi bir nafaka alacağı söz konusu olduğunda nafaka alacaklarına ilişkin takip ve icra işlemleri yapılabilecektir.
Düzenlemenin Kapsamı:
Öncelikle belirtmek gerekirse Kanun ve Karar çerçevesinde duran ve yapılamayacak işlemler icra takiplerine ilişkindir. Bu sebeple itirazın kaldırılması ve iptali, şikâyet, istihkak, menfi tespit, ihalenin feshi gibi icra takipleri ile ilgili yargılamalar duruşmaların ertelenmesi ve diğer işlemlere ilişkin tedbirler dikkate alınarak devam etmektedir.
Belirtilen Kanun ve Karar dikkate alındığında;
Yeni icra takibi yapılamayacak olup başlamış takipler ve hacizler olduğu yerde duracaktır. Aynı zamanda haciz, satış ve bunlara ilişkin hazırlık işlemleri ve bunlara yönelik talepler de yapılamayacaktır.
İhtiyati haciz kararları bakımından ihtiyati haczin talep edilmesi veyahut karar verilmesi yönünden herhangi bir engel bulunmamaktadır. Zira alınan kararda yalnızca ihtiyati haciz kararlarının icrası ve infazının yapılamayacağı belirtilmiştir. Ancak ihtiyati haciz yönünden alınan kararın uygulanması mümkün olmadığı gibi, ihtiyati haczin kesin hacze dönüştürülmesi için takip yasağı sebebiyle takip de yapılamayacaktır.
İhtiyati hacizlerin uygulanmasına ilişkin alınan yasaklılık kararı, ihtiyati tedbir kararının alınmasına ve uygulanmasına engel değildir. Zira icra hukukunda söz konusu olabilecek tedbirler yasak kapsamında sayılmamaktadır. Ancak işbu tedbirler takip işleminin yapılmasını gerektiriyorsa takip yasağı sebebiyle yapılamayacaktır.
Bu süre içinde haciz ihbarnamelerine ilişkin cevap ve itiraz süreleri işlemeyecek olup yeni haciz ihbarnamesi de gönderilemeyecektir.
İcra daireleri tarafından ilgili kişi veya kurumlara yazılan yazılara ilişkin süreler bu süreçte işlemeyecektir.
Takip yasaklarına ilişkin tek istisna nafaka alacakları olup bu alacaklara ilişkin takip ve takip işlemleri yapılabilecektir.
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’na göre uygulanması gereken takipleri kapsamaktadır. Dolayısıyla Devletin kamu alacakları ile ilgili yapacağı takipler 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a tabi olduğundan Devlet, kamu alacaklarına ilişkin icra takibi yapabilecektir.
Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda icra takipleri yanında iflas takipleri de dahil edilerek tüm icra ve iflas takiplerinin duracağı belirtilmiştir. Bu sebeple takipli iflas yoluna gidilemeyecek, buna ilişkin talepler kabul görmeyecektir. Ancak doğrudan, takipsiz bir şekilde iflas talep edilmesinde herhangi bir engel bulunmamaktadır.
2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 330’uncu maddesine ve bahsi geçen Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda belirtilen hususlara aykırılık söz konusu olduğunda icra mahkemesine şikâyet yoluna başvurulabilecektir. Bununla birlikte düzenlemenin amacı kamu düzenine ilişkin olduğundan süresiz şikâyet söz konusu olacaktır.
