Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’de Yapılan Değişiklikle İzin Alınmasını Gerektiren Birleşme ve Devralmaları Belirleyen Ciro Limitleri Artırıldı.
Tebliğ’e Göre Rekabet Kurulu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralma Halleri Nelerdir?
2010/4 Sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme Ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’e (Tebliğ) göre, bir birleşme veya devralma işleminin izne tabi birleşme ve devralma işlemleri arasında değerlendirilebilmesi için, kontrolde kalıcı değişiklik meydana getirmesi gerekmektedir. Tebliğ’e göre kontrol ayrı ayrı ya da birlikte, fiilen ya da hukuken bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki uygulama olanağını sağlayan haklar, sözleşmeler veya başka araçlarla ortaya çıkabilir.
Şu işlemler ise Tebliğ anlamında, birleşme ve devralma işlemi sayılmamaktadır:
Kontrol değişikliğine yol açmayan grup içi işlemler,
Kontrolün; tasfiye, infisah, ödeme güçlüğü, ödemelerin tatil edilmesi, konkordato, özelleştirme yapılması amacıyla veya benzeri bir nedenle ve Kanun gereği bir kamu kurum ve kuruluşu tarafından elde edilmesi,
Olağan faaliyetleri kendileri veya başkaları hesabına menkul kıymetlerle işlem yapmak olan teşebbüslerin yeniden satış amacıyla satın aldıkları menkul kıymetleri, bu menkul kıymetlerden doğan oy haklarının menkul kıymetleri çıkaran teşebbüsün rekabet politikalarını etkileyecek şekilde kullanmamaları kaydıyla geçici olarak ellerinde bulundurmaları,
Birleşme ve devralma işleminin miras yoluyla gerçekleşmesi.
2022/2 Sayılı Tebliğ ile Yapılan Değişiklikler Neler Getirmektedir?
Tebliğ’in 7.maddesinde, Rekabet Kurulu’nun iznine tabi birleşme ve devralmaların belirlenmesi adına, yukarıda belirtilen kapsamda bulunan birleşme ve devralmalara ilişkin çeşitli eşikler (ciro limitleri) belirlenmiştir. 2022/2 Sayılı Tebliğ ile bu eşikler yükseltilmiş olup, teknoloji teşebbüslerinin devralınmasında ise bu eşiklere istisna getirilmiştir.
Şöyle ki, Tebliğ’de Rekabet Kurulu’nun iznine tâbi birleşme ve devralma işlemlerinin belirlenmesinde, (i) işlem taraflarına ilişkin ve (ii) devre konu varlık ya da faaliyetin büyüklüğüne ilişkin eşikler mevcuttur.
(i) İşlem taraflarına ilişkin eşiklerde 2022/2 Sayılı Tebliğ ile yapılan değişiklikler şunlardır:
Dolayısıyla, işlem taraflarından her birinin Türkiye cirosunun 250 milyon TL’yi aşması ve işlem taraflarının Türkiye ciroları toplamının 750 milyon TL’yi aşması halinde ancak bir birleşme ve devralma işlemi Rekabet Kurulu onayına tâbi olacaktır. Diğer bir deyişle, 2022/2 Sayılı Tebliğ ile yapılan değişiklikle birlikte, misalen, iki şirket arasında gerçekleştirilecek olan devralma işleminde taraflardan birinin Türkiye cirosunun 300 milyon TL, diğer tarafın Türkiye cirosunun ise 280 milyon TL olması halinde, bu devralma işlemi Rekabet Kurulu onayına tabi olmayacaktır.
(ii) Devre konu varlık ya da faaliyetin büyüklüğüne ilişkin eşiklerde ise 2022/2 Sayılı Tebliğ ile yapılan değişiklikler şunlardır:
Dolayısıyla, bilhassa devralma işlemlerinde devre konu varlık veya faaliyetin değeri de önem taşımakta olup, ancak devir konusu varlık veya faaliyetin değerinin 250 milyon TL’yi ve devreden yahut devralan taraflardan birinin dünya cirosunun 3 milyar TL’yi aşması halinde bu devralma işlemi Rekabet Kurulu onayına tabi olacaktır.
2022/2 Sayılı Tebliğ İle Teknoloji Teşebbüslerinin Birleşme ve Devralınmasında Getirilen İstisna Nedir?
2022/2 Sayılı Tebliğ’e göre “Teknoloji Teşebbüsü”; dijital platformlar, yazılım ve oyun yazılımı, finansal teknolojiler, biyoteknoloji, farmakoloji, tarım kimyasalları ve sağlık teknolojileri alanlarında faaliyet gösteren teşebbüsler veya bunlara ilişkin varlıklar olarak tanımlanmıştır.
Yine yapılan değişikliğe göre, Türkiye coğrafi pazarında faaliyet gösteren veya ar-ge faaliyeti olan ya da Türkiye’deki kullanıcılara hizmet sunan teknoloji teşebbüslerinin devralınmasına ilişkin işlemlerde, 2.başlıkta aktarılan 250 milyon TL’lik güncel limitler uygulanmayacaktır.
Ayrıca, değişiklikle teknoloji teşebbüslerinin devre konu olduğu işlemler bakımından ilave bir bildirim yükümlülüğü getirilirken, teknoloji teşebbüslerinin devralınmasına yönelik işlemlerin, büyük ölçüde Rekabet Kurulu denetimine tabi olması amaçlanmıştır.
Sonuç
2022/2 Sayılı Tebliğ ile 2010/4 Sayılı Tebliğ’de yapılan değişikliklerle, Rekabet Kurulu’ndan izin alınmasını gerektiren birleşme ve devralma işlemlerini belirleyen eşikler artırılmıştır.
“Teknoloji Teşebbüsleri”nin birleşme ve devralmalarında ise, (i) birleşme ve devralma işlemlerinde her iki işlem tarafının Türkiye ciroları ile (ii) devralma işlemlerinde devre konu varlık yada faaliyetin; birleşme işlemlerinde ise işlem taraflarından en az birinin cirosunda aranan limitler uygulanmayacak olup, bu düzenlemeyle henüz yüksek tutar ve hacimlerde satış gerçekleştirmeyen veya kâr elde etmeyen teknoloji teşebbüslerinin (Start-Up’ların) konu olduğu birleşme ve devralmalar da, Rekabet Kurulu iznine tâbi olacaktır. Bu şekilde, Start-Up’ların konu olduğu “öldürücü devralmaların” engellenmesi amaçlanmıştır.
04.05.2022 tarihinde yürürlüğe girecek olan bu değişikliklerin, birleşme ve devralma işlemlerinde rekabet ortamının korunmasına katkı sağlamasını temenni ediyoruz.
Av. Efecan Çevik
Kıvılcım Çaylı