Payları Girişim Sermayesi Pazarında İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.3)
18 Mart 2023 tarihli ve 32194 sayılı Resmi Gazete’de “Payları Girişim Sermayesi Pazarında İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği (II-16.3)” (“Tebliğ”) yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.[1]
Tebliğ ile, halka açık olmayan ortaklıkların Girişim Sermayesi Pazarında (“GSP”) işlem görmek üzere sermaye artırımı yoluyla ihraç edilecek paylarının halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satışına ve söz konusu ortaklıkların yükümlülükleri ile muafiyetlerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
Tebliğ ile Sermaye Piyasası Mevzuatı Bakımından Ne Amaçlanmıştır?
Tebliğ ile, Borsa İstanbul A.Ş. nezdinde yeni bir GSP kurulması öngörülmüştür. Yeni kurulacak GSP ile, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) ikincil bir pazar oluşturmayı hedeflediği değerlendirilmektedir. GSP’de işlem görecek olan ortaklıkların paylarının yalnızca nitelikli yatırımcılara[2] satışının mümkün olmasının; bu ikincil pazarda fon edinme niyetinde olan ortaklıkların nitelikli yatırımcıya ulaşmasını kolaylaştıracağı öngörülmektedir.
Fona erişimin kolaylaştırılmasının yanı sıra, Tebliğ ile getirilen ikincil nitelikteki pazarın sermaye piyasasını canlandırmak ve halihazırda halka açık olmadığı için işlem göremeyen hisselerin satışını mümkün kılarak; dinamik bir pazar ortamı sağlamak bakımından da olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Girişim sermayesi yatırım fonları, Kalkınma bankaları, Özel Sermaye şirketleri gibi yatırım portföylerinde halka açık olmayan şirketlerin hisselerini önemli miktarda bulunduran yatırım sermayedarları için ise önemli bir “exit”[3] (çıkış) alternatifi doğmuştur. Bu tip yapılar, portföylerinde bulunan, büyüme ve değerlenme potansiyeli çok yüksek olan ancak halka arz kriterlerini karşılayamayan; öte yandan blok hisse satışı için de pay değeri görece yüksek olan yatırımlarını satmakta ve değer artışının getirisini realize etmekte zorlanmaktaydı.
Halka Arz ile GSP Pazarında Ortaklık Paylarının Nitelikli Yatırımcıya Satışı Hangi Yönleriyle Ayrışmaktadır?
Öncelikle belirtmek gerekir ki; payları GSP’nda nitelikli yatırımcılara satılacak olan ortaklıkların da, tıpkı ilk defa halka arz edilecek olan (halka açılacak olan) ortaklıklar gibi, kayıtlı sermayesinin tamamının ödenmiş olması zorunludur.
Halka arz ile GSP’nda işlem görme arasındaki en temel fark, bu işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için öngörülen şartlar bakımından ortaya çıkmaktadır. Tebliğ’de ortaklık paylarının GSP’nda işlem görmesi için getirilen koşullar değerlendirildiğinde, halka arza kıyasla “kolaylaştırılmış” bir sürecin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Örneğin paylarının GSP’nda nitelikli yatırımcılara satılabilmesi için ortaklıkların, Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”) düzenlemelerine uygun olarak hazırlanmış ve özel bağımsız denetimden geçmiş, payların satışa sunulacağı yıldan önceki yıla ait finansal tabloları itibariyle;
Aktif toplamının en az 20 milyon TL tutarında olması,
Net satış hasılatının en az 10 milyon TL tutarında olması,
Kayıtlı sermaye sistemine geçmek için, tescil edilmiş sermayesinin en az 10 milyon TL tutarında ve tamamı ödenmiş olması gerekmektedir.
İlk defa halka arz edilecek olan ortaklıklar bakımından ise;
2021 tarihli finansal tablolarda aktif toplamın en az 300 milyon TL, 2022 tarihli finansal tablolarda ise aktif toplamın en az 450 milyon TL tutarında olması,
2021 tarihli finansal tablolarda net satış hasılatının en az 180 milyon TL, 2022 tarihli finansal tablolarda ise aktif toplamının en az 270 milyon TL tutarında olması gerekmektedir.
Görüldüğü üzere, iki farklı yöntem için öngörülen mali sınırlar önemli ölçüde farklılık arz etmektedir. Bu çerçevede, GSP’nda nitelikli yatırımcıya pay satışı yapılmasının kolaylaştırıldığı değerlendirilmektedir.
Halka Arz ile GSP Pazarında Ortaklık Paylarının Nitelikli Yatırımcıya Satışı Arasında Uygulanan Kısıtlamalar Yönünden Ne Gibi Farklılıklar Bulunmaktadır?
Şirketlerin halka açıldıktan sonra tabi olduğu en önemli kısıtlama, pay sahiplerine yönelik kısıtlamadır. Buna göre, mevcut sermayede yüzde on ve üzeri pay sahibi olan ortaklar ile yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortaklar sahip oldukları payları, ortaklık paylarının borsada işlem görmeye başlamasından itibaren bir yıl süreyle halka arz fiyatının altındaki bir fiyattan borsada satamazlar ya da bu sonucu doğuracak herhangi bir işlem görmesini sağlayamazlar.
GSP pazarında ortaklık paylarının nitelikli yatırımcıya satışı bakımından ise; bu payların, borsada işlem görmeye başladığı yılı takip eden 2 yıl tamamlanmadan halka arz edilerek satılması yasaklanmıştır. Bu anlamda GSP pazarında nitelikli yatırımcıya satılacak olan payların ikincil nitelikteki pazarda istikrarlı şekilde işlem görmesinin amaçlandığı değerlendirilmektedir.
Sonuç
Tebliğ ile; halka açık olmayan anonim ortaklıkların, sermaye artırımı suretiyle ihraç edilecek paylarının, halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılabilmesine ve Borsa İstanbul A.Ş.’nin Girişim Sermayesi Pazarı’nda işlem görebilmesine imkan sağlanmıştır.
Oluşturulan ikincil pazarda payları işlem görecek ortaklıkların, halka arz süreci ile karşılaştırıldığında kolaylaştırılmış şartlara tabi tutulmasının; sermaye piyasasının daha dinamik bir çevre haline getirilmesi, girişim sermayesi yatırımcılarının keşif ve yatırım olanaklarının çeşitlendirilmesi bakımından olumlu bir gelişme olarak nitelendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Av. Duygu KILIÇ ÇAYLI
Av. Deniz KARADUMAN
Kıvılcım ÇAYLI
[1] İlgili Tebliğ’in tam metnine buradan ulaşabilirsiniz. [2] Nitelikli yatırımcı, “Kurul’un yatırım kuruluşlarına ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan ve talebe dayalı olarak profesyonel kabul edilenler de dahil profesyonel müşteriler” olarak tanımlanmaktadır. Yatırım fonları, emeklilik fonları, menkul kıymetler yatırım ortaklıkları, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları, aracı kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri, özel finans kurumları, portföy yönetim şirketleri, emekli ve yardım sandıkları, vakıflar, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar, kamuya yararlı dernekler ile nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar ve halka arz tarihi itibariyle en az 1 milyon Türk Lirası tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişiler nitelikli yatırımcılar arasında yer almaktadır. [3] “Exit”, özel sermaye ve girişim sermayesi piyasalarında kullanılan bir terimdir. Değerleneceği düşünülerek satın alınan Şirket hisselerinin (paylarının) portföyde bir süre tutulduktan sonra 3. taraflara satılması anlamındadır. Hissenin ilk alınan fiyattan daha primli bir fiyata satılarak pozitif getiri elde edilmesi, başarılı bir “exit” kabul edilir.