Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerine Yeni Yükümlülükler ve Sınırlamalar Getirildi
- Kılıç Çaylı & Partners
- 9 Eyl
- 2 dakikada okunur
27 Ağustos 2025 Tarih ve 32999 Sayılı Resmî Gazete
27 Ağustos 2025 tarih ve 32999 Sayılı Resmi Gazete ile Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik[1] (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır.
Değişiklikler kapsamında, özellikle katılım esaslı faaliyetlere ilişkin usul ve esaslar, şirketlerin ortaklık yapıları, şube açılış süreçleri ve borsada işlem gören şirketlere kıyasen uygulanacak yükümlülükler gibi birçok başlıkta yeni düzenlemeler ve sınırlamalar getirilmiştir. Söz konusu değişiklikler aşağıda detaylı şekilde açıklanmıştır.
Katılım Esasına Uygunluk ve Faaliyet Sınırlamaları Getirilmiştir.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerine ilişkin mevcut Yönetmelikte yapılan bu değişiklikle, katılım finans sistemine uygun faaliyet gösteren şirketlerle ilgili olarak önemli hükümler getirilmiştir.
Bu çerçevede, şirketlerin sadece katılım esasına uygun kaynaklarla faaliyet göstermelerine izin verilmiş ve bu faaliyetlerin muhasebe kayıtlarıyla izlenebilir şekilde tutulması zorunlu hale getirilmiştir. Ayrıca bu tür şirketlerin unvanlarında "katılım" ibaresinin yer alması ve ana sözleşmelerinde bu esaslara dayalı çalıştıklarının açıkça belirtilmesi zorunlu tutulmuştur.
Yapılan Değişiklikle Birlikte, Şube Açılışlarına, Ortaklıklara ve Yapısal Uyum Süreçlerine İlişkin Zorunluluklar Getirilmiştir.
Şirketlerin yurt içinde ve yurt dışında şube açma, ortaklık kurma ya da mevcut ortaklıklara katılmalarına dair hükümler de gözden geçirilmiştir.
Yeni yönetmelik ile birlikte, şube açılışı için izin tarihinden itibaren üç ay içinde tescil ve ilan işlemlerinin tamamlanması ve gerekli belgelerin kuruma sunulması gerekecektir.
Ayrıca, söz konusu değişiklikten itibaren şirketler yalnızca kredi kuruluşu veya finansal kuruluş niteliğindeki yapılarla ortaklık kurabilecek ya da bu tür ortaklıklara katılabilecektir. Bu tür işlemler BDDK iznine tabi kılınmış ve izin başvurularının gerekçeli bir raporla yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Ancak alım-satım amaçlı hisse senedi yatırımları, alacakların tahsili amacıyla yapılan pay edinimleri ve ortaklıkların sermaye artırımlarına katılmaları gibi işlemler bu izne tabi değildir.
Diğer yandan, şirketlerin kendilerine doğrudan ya da dolaylı şekilde ortak olan kişi ya da kuruluşlarda pay sahibi olmaları, bu payları rehin olarak almaları ya da bu kuruluşlara karşı avans vermeleri açıkça yasaklanmıştır.
Hisseleri borsada işlem gören şirketler için de yeni bir düzenleme getirilmiştir. Bu şirketlere, bankaların izne tabi işlemleriyle ilgili Yönetmelikte yer alan bazı hükümler kıyasen uygulanacaktır. Bu da özellikle dolaylı pay sahipliği ve kontrol ilişkilerine ilişkin kuralları kapsamakta ve şirket yapılarında daha fazla denetim imkânı sağlamaktadır.
Son olarak, bu Yönetmelikle birlikte geçici bir madde eklenmiş ve mevcut durumda düzenlemelere aykırı şekilde ortaklığı bulunan şirketlere, bu aykırılıkları düzeltmeleri için bir yıl süre tanınmıştır. BDDK, gerekli gördüğü takdirde bu süreyi iki katına kadar uzatabilecektir.
Sonuç
Söz konusu Yönetmelik kapsamında, özellikle katılım esaslı faaliyet gösteren ya da kredi/finansal kuruluşlarla ortaklık ilişkisi bulunan şirketlerin, yeni düzenlemelere uyum sağlamak amacıyla mevcut yapılarını gözden geçirmeleri ve gerekiyorsa belirlenen süreler içinde gerekli değişiklikleri gerçekleştirmeleri beklenmektedir.
Yönetmelik, yayımlandığı tarihte yürürlüğe girmiş olup uygulama yetkisi BDDK Başkanlığı'na verilmiştir.
Av. Gözde Çırpanlı
Beyza Duran
[1] İlgili Yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz.
Yorumlar