Aracı Hizmet Sağlayıcıların Yükümlülükleri ve Tüketicilerin Cayma Hakkında Yapılan Önemli Düzenlemeler
Özellikle pandemi sonrasında internet üzerinde yapılan alışverişlerin oldukça artması sebebiyle ilgili yönetmelikte değişiklik yapılması gerekliliği duyulmuştur. Bu doğrultuda 23 Ağustos 2022 Tarihli ve 31932 Sayılı Resmî Gazete'de "Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır.
Yönetmelikteki değişiklikler 1 Ekim 2022 Tarihinde yürürlüğe girecektir. Ancak cayma hakkının kullanılması ve ödemenin kredi kartı ile yapılmış olması halinde iadenin tek seferde kredi kartına yapılması zorunluluğu 1 Ocak 2023 Tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yönetmelikte aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülükleri tanımlamış, tüketicinin cayma hakkının kullanamayacağı istisnalar genişletilmiş ve tüketicinin cayma hakkını kullanılması halinde (ayıplı veya yanlış ifa hariç) iade ücretinden sorumlu olacağı kararlaştırılmıştır.
Aracı Hizmet Sağlayıcı Kavramı ve Platform Kavramları Tanımlanmıştır.
Aracı hizmet sağlayıcı kavramı, oluşturduğu sistem ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade etmektedir.
Platform, aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etmek üzere oluşturduğu sistem olarak tanımlanmıştır.[1]
Yönetmeliğin 12/A Maddesinde Aracı Hizmet Sağlayıcının Yükümlülükleri Düzenlenmiştir.
Aracı hizmet sağlayıcı, platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülüklerin kullanım süresi boyunca tüketicilerin; cayma hakkının kullanıldığına dair bildirim, sözleşmenin feshine dair bildirim, bedel iadesi talebi, teslimat veya ifaya ilişkin talep ve şikayetler hakkında talep ve bildirimlerini iletebilmelerine elverişli bir sistemi kurmak ve kesintisiz olarak açık tutmak zorundadır.
Aracı hizmet sağlayıcı, ön bilgilendirmenin yapılması, teyidi ve ön bilgilendirmenin yapıldığının ispatından satıcı veya sağlayıcı ile müteselsilen sorumludur.
Veri girişinin aracı hizmet sağlayıcı tarafından yapılması halinde, ön bilgilendirme yükümlülüğündeki ve ön bilgilendirme yöntemindeki eksikliklerden ve verilen bilgilerin doğruluğundan aracı hizmet sağlayıcı sorumludur.
Aracı hizmet sağlayıcısı, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde yer alan hususlardan dolayı tüketicinin satıcı veya sağlayıcılar ile yaptıkları işlemlere ilişkin kayıtları 3 yıl boyunca saklı tutmak zorundadır.
Aracı hizmet sağlayıcı aynı zamanda, satıcı ve sağlayıcının Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanuna ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmelik hükümlerine aykırı davranmasına sebep olduğu her bir tüketici işleminden sorumludur.
Satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi halinde aracı hizmet sağlayıcı, cayma hakkının kullanılması halinde on dört gün içinde, tahsil ettiği mal veya hizmet bedeli ile teslimat masraflarının tüketiciye iadesinden, satıcı veya sağlayıcı ile müteselsilen sorumludur.
Tüketicinin Cayma Hakkı Kullanamayacağı Sözleşmelerin Kapsamı Genişletilmiştir.
Aşağıdaki sözleşmelerin mesafeli sözleşme olarak yapılması halinde, taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça cayma hakkının kullanılamayacağı düzenlenmiştir:
13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre tescili zorunlu olan taşınırlar ile kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler,
Tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin sözleşmeler,
Canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla akdedilen sözleşmeler,
Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmeler.
Tüketicinin Cayma Hakkını Kullanması Durumunda İade Ücretinden Sorumlu Tutulacağı Kararlaştırılmıştır. İade Süresi 14 Gün Olarak Değiştirilmiştir.
Tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimi yönelttiği tarihten itibaren malı satıcı veya sağlayıcıya geri gönderme süresi olan on gün, on dört gün olarak değiştirilmiştir.
Tüketici, ön bilgilendirmede kararlaştırılması ve satıcının öngördüğü taşıyıcı ile iadesinde tutarına yer verilmesi halinde teslim masraflarını geçmemek üzere iade masrafını karşılamakla yükümlüdür. Ancak, tüketiciye teslim edilen malın ayıplı olması durumunda[2], tüketici iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamaz.
Tüketicinin talep etmesi halinde iade masrafı, kendisine iade edilecek mal veya hizmet bedeli ile teslimat masraflarından mahsup edilebilir.
Cayma Hakkı Kullanıldığında Satıcı, Para İadesinin 14 Gün İçerisinde ve Tek Seferde Yapılması Zorunluluğu Getirilmiştir.[3]
Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkının kullanılması durumunda, iade masrafını tüketicinin ödemesi hükmü saklı kalmak kaydıyla; tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak zorundadır.
Platform üzerinden kurulan mesafeli sözleşmelerde satıcı veya sağlayıcı adına bedel tahsil etmesi, bedelin tahsil edilmesine aracılık etmesi halinde, mal veya hizmetin tüketiciye teslim veya ifası sonrası bedelin satıcıya veya sağlayıcıya aktarıldığı durumlar hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcı bu yükümlülüğün yerine getirilmesinden satıcı veya sağlayıcı ile müteselsilen sorumludur.
Cayma hakkının kullanılması durumunda;
Cayma hakkına konu malın, iade için ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcıya teslim edildiği tarihten itibaren on dört gün içinde,
İade için öngörülenin haricinde bir taşıyıcı ile iade edilmesi durumunda malın satıcıya ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde,
Malın tesliminden önce cayma hakkının kullanılması durumunda cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde
Hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılması durumunda, cayma hakkının kullanıldığına ilişkin bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde
varsa teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeler tüketiciye iade edilmelidir.
Ödemenin kredi kartı ile yapılmış olması durumunda, 23/2/2006 tarihli ve 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu kapsamındaki kart çıkaran kuruluşlar; satıcı, sağlayıcı veya aracı hizmet sağlayıcı tarafından aktarılan tutarı, kendilerine ulaşmasını takiben kart hamilinin kullanılabilir limitine tek seferde ilave etmekle yükümlüdür.
Sonuç
Tüketici mevzuatı regülasyonu kapsamında internet alışveriş siteleri platformlarının yükümlülüklerinin kapsamı genişletilmiştir.
Aracı hizmet sağlayıcı, yönetmelikteki ayrıksı hükümler saklı kalmak kaydıyla satıcı ve sağlayıcı ile müteselsil sorumlu tutulmuştur.
Uygulamada “koşulsuz iade” olarak da bilinen cep telefonu, akıllı saat, tablet, bilgisayar sözleşmelerinin alımı ve tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan kurulum ya da montajı yapılanlara ilişkin sözleşmelerde cayma hakkının kullanılamayacağı kararlaştırılmıştır.
Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkı oldukça kısıtlanmıştır.
Aksi kararlaştırılmadıkça, tüketici cayma hakkını kullandığı zaman iade ücretinden sorumlu tutulmuştur. [4] Bununla birlikte iade süresi uzatılmış ve 14 güne çıkartılmıştır.
İnternet alışveriş sitelerinin, cayma hakkı neticesinde para iadesinin 14 gün içerisinde ve tek seferde yapılması zorunluluğu ile kredi kartına tek seferde iadesi yasal olarak düzenlenmiştir.
Av. Öykü ŞANLI
Alp SATIBEŞE
[1] Kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu, platform kavramına dahil değildir. [2] Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Madde 8 [3] Bahsedilen değişiklik, 1 Ocak 2023 Tarihinde yürürlüğe girecektir. [4] Tüketicinin iade ücretinden sorumlu tutulabilmesi için tüketiciye ön bilgilendirme yapılmalı ve iade ücretinin miktarı açıkça belirtilmelidir.
Comentários