“Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Yönetmelik)” ile elektronik iletilere ilişkin işleyiş ve ileti onay ve reddine ilişkin usul köklü bir biçimde değişikliğe uğramıştır. Değişiklik ile ticari elektronik ileti göndermek isteyen tüm gerçek ve tüzel kişilerin Ticari İleti Yönetim Sistemi’ne (“İYS”) kaydolma zorunluluğu getirilmiştir. Yönetmelik gereği yalnızca İYS üzerinde onayı bulunan alıcılara ticari elektronik ileti gönderimi yapılabilirken, İYS üzerinde onayı bulunmayan alıcılara ticari elektronik ileti gönderilmesi yasaklanmıştır. Dolayısıyla ticari elektronik ileti gönderiminde bulunan hizmet sağlayıcılarının 1 Haziran 2020 tarihine kadar İYS’ye kayıtlarını tamamlamaları ve alıcılara ilişkin ticari elektronik ileti alma onayı içeren veri tabanlarının sisteme aktarmaları gerekmektedir.
İleti Yönetim Sistemi (İYS) nedir?
2017 yılında E-Ticaret Kanununda yapılan değişiklikle Ticaret Bakanlığı (Bakanlık), ticari elektronik ileti onaylarının alınmasına ve reddetme hakkının kullanılmasına imkân tanıyan bir elektronik sistem kurdurmaya yetkili kılınmıştır. Ticaret Bakanlığı ise söz konusu hüküm çerçevesinde İleti Yönetim Sistemi (İYS) olarak adlandırılan merkezi bir onay sistemi kurulması için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ni (TOBB) yetkilendirmiş ve TOBB iştiraki olan İleti Yönetim Sistemi A.Ş. tarafından sistemin kurulma sürecini başlatmıştır. Resmî Gazetede yayınlanan değişikliklerin yer aldığı Yönetmelikle birlikte Bakanlık sistemin detaylarını ve uyum için geçiş sürelerini belirlemiştir.
İleti Yönetim Sistemi;
Hizmet Sağlayıcıların arama, mesaj ve e-posta gibi farklı tipte ileti onaylarını alarak saklayabilecekleri;
Alıcıların, verdikleri onayları görüntüleyip kaldırabilecekleri, izinsiz gönderimleri şikâyet edebilecekleri;
Kamunun ise ileti şikâyetlerini ve şikâyete konu iznin durumunu görüntüleyebilecekleri,
web sitesi, kısa mesaj numarası ve çağrı merkezi üzerinden hizmet verecek tüm onayları zaman damgası ve elektronik imza ile kayıt altına alarak güvenli bir biçimde usulüne uygun saklayacak ulusal ortak veri tabanı sistemidir.
İYS'ye kimler kaydolmakla yükümlüdür?
Telefon, çağrı merkezi, otomatik arama makinesi, akıllı ses kaydedici sistem, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi araçlar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli ileti gönderimi yapan gerçek veya tüzel kişilere Hizmet Sağlayıcı denmektedir.
Hizmet sağlayıcıların mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak, işletmesini tanıtmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle tanınırlığını artırmak amacıyla alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderdiği ticari elektronik iletiler için onay alma yükümlülüğüne ek olarak; İYS’ye kaydolma zorunluluğu getirilmiştir. Bu doğrultuda kendilerine ticari elektronik ileti gönderilebilmesi adına onay veren alıcılar, hizmet sağlayıcılar tarafından İYS’ye kaydedilmek zorunda olup İYS üzerinde onayı bulunmayan alıcılara ticari elektronik ileti gönderilemeyecektir.
Hizmet Sağlayıcıların Ticari Elektronik İletilere İlişkin Temel Yükümlülükleri nelerdir?
Onayların Alınmasına İlişkin Yükümlülükler:
Hizmet sağlayıcısı tarafından önceden alınan alıcı onayının daha önce olduğu üzere ispat yükümlülüğü hizmet sağlayıcıya ait olmak üzere yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim aracıyla alınması mümkün olacağı gibi söz konusu onayların 01.09.2020’dan sonra İYS üzerinden alınabilmesi de mümkün hale gelecektir. Ancak İYS üzerinden alınmayan onaylar da 01.09.2020 tarihinden sonra hizmet sağlayıcısı tarafından üç (3) iş günü içerisinde İYS’ye kaydedilmek zorundadır. İYS’ye kaydedilmeyen onaylar geçersiz kabul edilecektir.
Her ne kadar tacir veya esnaf olan alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderilen ticari elektronik iletiler için önceden onay alınması zorunlu olmasa da söz konusu iletiler gönderilmeden önce tacir veya esnaf olan alıcıların elektronik iletişim adreslerinin hizmet sağlayıcı tarafından İYS’ye kaydedilmesi ve İYS üzerinden alıcıların reddetme hakkını kullanıp kullanmadığının kontrol edilmesi gerekecektir.
1 Eylül 2020 tarihinden itibaren elektronik ortamlarda alınan ancak İYS üzerinden alınmayan onaylara ilişkin olarak, onayın alındığı bilgisi, reddetme imkânı da tanınmak suretiyle alıcının elektronik iletişim adresine 24 saat içinde iletilmelidir. Söz konusu yükümlülük, İYS üzerinden alınan onaylarda uygulanmayacaktır.
Kayıtları Saklama Süresine İlişkin Yükümlülük
Hizmet sağlayıcı/aracı hizmet sağlayıcı onay kayıtlarını, onayın geçerliliğinin sona erdiği tarihten, ticari elektronik iletilere ilişkin diğer kayıtları ise kayıt tarihinden itibaren üç yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.
Ticari İletişim İçeriğine İlişkin Yükümlülükler
Ticari iletişimin sesli aramalar vasıtasıyla gerçekleştirildiği hallerde tacirlerin ticaret unvanının, esnafların ise adı ve soyadının alıcılara iletilmesi yükümlülüğü bulunmaktadır. Sesli aramalarda ise tacirler için ticaret unvanına, esnaflar için ise adı ve soyadına yer verilmesi gerekli olup, artık sesli aramalarda diğer iletiler için geçerli olan MERSİS numarası, T.C. ve vergi kimlik numarası verilmesine gerek olmayacaktır. Bununla birlikte, hizmet sağlayıcı iletişim esnasında kendisini tanıtan diğer bilgilere (marka, işletme adı vb.) de yer verebilecektir.
Aracı Hizmet Sağlayıcıların Ticari Elektronik İletilere İlişkin Temel Yükümlülükleri nelerdir?
Aracı hizmet sağlayıcılar da hizmet sağlayıcılar için öngörülen yükümlülüklerin ifasına yönelik teknik imkân sağlamak ve sistemini İYS ile uyumlu hale getirmekle yükümlüdürler. Bunun yanı sıra aracı hizmet sağlayıcılar, başkaları adına, onların mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak ya da işletmesini tanıtmak amacıyla ticari elektronik ileti göndermek için onay alamayacaktır.
Aracı hizmet sağlayıcılarının, İYS’ye kaydolmayan hizmet sağlayıcılara ait ticari elektronik iletilerin gönderimini başlatması ise söz konusu sisteme ilişkin geçiş sürecinin yer aldığı yönetmelik kapsamında yasaklanmıştır. Ayrıca aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcılarının talimatları doğrultusunda ileti gönderimine başlamadan önce İYS üzerinden alıcıların onayının olup olmadığını kontrol etmekle yükümlüdür. Alıcının İYS üzerinde onayı bulunmaması halinde aracı hizmet sağlayıcılar alıcılara ileti gönderimini başlatamamaktadır. Ancak yönetmelikte istisna olarak belirlenen ticari elektronik ileti gönderiminin e-posta kanalı ile gerçekleştirildiği durumlarda, söz konusu onayı kontrol etmekle yükümlü olmayacaktır.
Aracı hizmet sağlayıcıların bir diğer yükümlülüğü de alıcıların abonelik hattını kapatmaları halinde İYS’ye bu durumu bildirmektir.
Ayrıca hizmet sağlayıcılarının talimatı doğrultusunda aracı hizmet sağlayıcıları tarafından ileti gönderimi yapılması ve bu iletiler bakımından bir şikâyet söz konusu olması durumunda, aracı hizmet sağlayıcıları, e-posta yoluyla gönderilen iletilere ilişkin şikayetler hariç olmak üzere alıcı şikâyet başvurularına konu iletilere ilişkin ilgili kurumların bilgi ve belge taleplerini İYS üzerinden on beş (15) gün içinde yanıtlamakla yükümlü kılınmıştır.
Alıcıların İYS üzerinden yapabilecekleri işlemler nelerdir?
İYS ile alıcıların kendileriyle ilgili olmayan ticari reklam içerikli iletileri tek bir sistem üzerinden engellemeleri mümkün hale gelmiştir. Alıcılar İYS Web, Mobil, Alo 138 Çağrı Merkezi ve e-Devlet kapısı üzerinden onaylama, reddetme ve şikâyet etme haklarını kullanabileceklerdir.
1 Eylül 2020 tarihinden itibaren alıcıların şikâyetlerini hem e-Devlet kapısı üzerinden hem İYS üzerinden yapılabilmesi mümkündür.
İYS’ye kayıt ne zaman başlar ve son tarih nedir?
Ocak 2020’de Hizmet Sağlayıcılar için İleti Yönetim Sistemi başvuruları açılacak ve Mart 2020’de Hizmet Sağlayıcılar için İleti Yönetim Sistemi platformu açılacaktır. Hizmet Sağlayıcılarını 1 Haziran 2020’ye kadar şimdiye kadar almış oldukları onayları sisteme aktarmak zorundadırlar. Bu tarihe kadar alınmış onaylar sisteme girilmezse, önceden alınış onaylar geçersiz sayılacaktır. 1 Haziran 2020’de ise sistem, alıcılar(vatandaşlar) ve kamu için açılacaktır ve İYS tarafından alıcılara onayların sisteme kaydedildiği ve 1 Eylül 2020 tarihine kadar kontrol edilmesi gerektiği, kontrol edilmediği takdirde bu onaylar geçerli sayılacağı ve reddetme imkanının bulunduğu ve bu imkânı İYS üzerinden kullanabileceğine ilişkin bilgilendirme maili gönderilecektir.
İleti Yönetim Sisteminin İnternet Sitesinde (https://iys.org.tr/) belirlenen süreler aşağıdaki gibidir:
Av. Bengisu Delibalta
댓글