27.05.2022 Tarihli ve 31848 Sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 7406 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nda (“Kanun”) önemli değişiklikler yapılmıştır. [1] Kanun 27.05.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Kamu veya Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşları ve Vakıf Üniversitelerinde Görev Yapan Hekim ve Diş Hekimleri ile Diğer Sağlık Meslek Mensuplarının Sağlık Mesleğinin İcrası Kapsamında Soruşturma Yapılabilmesi Mesleki Sorumluluk Kurulu Tarafından Verilecek İzin Şartına Tabi Tutulmuştur.
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’na eklenen EK-Madde 18 uyarınca Yükseköğretim Kanununun 53 üncü maddesinde yer alan soruşturma usulüne tabi olanlar hariç olmak üzere, kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle yapılan soruşturmalar hakkında 2/12/1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanacaktır.
Sağlık çalışanlarının, sağlık mesleğinin icrası kapsamında yapılan muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamaları hakkında Cumhuriyet Savcısı tarafından soruşturma açılabilmesi için gerekli soruşturma izni Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kurulu (“Kurul”) tarafından verilecektir.
Sağlık çalışanlarının, sağlık mesleğinin icrası kapsamı dışındaki fiilleri hakkında görevleri sebebiyle işledikleri fillere ilişkin gerekli soruşturma izni, 4483 sayılı sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 3 üncü maddesinde belirtilen izin vermeye yetkili merciler tarafından verilmeye devam edecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu Soruşturma İzni Vermeden Önce Ön İnceleme Yapabilecektir.
Sağlık bakanlığı bünyesinde kurulan Mesleki Sorumluluk Kurulu soruşturma izni vermeden önce kendisi ön inceleme yapmak üzere, özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensupları bakımından il sağlık müdürlüklerinde görevli başkan veya yardımcılarını görevlendirebilecektir.
Soruşturma izni verilmesine ilişkin 4483 sayılı Kanunun 7 nci maddesindeki süreler, iki kat olarak uygulanacaktır. Yani, Kurul suçun işlendiğinin öğrenmesinden itibaren en geç 60 gün içerisinde ön incelemesini tamamlayacak ve bu süre zorunlu hallerde 30 günü geçmemek üzere bir defaya mahsus uzatılabilecektir. Kurul, bu süreler sonunda izin verip vermeme konusunda nihai bir karar vermekle yükümlüdür.
Mesleki Sorumluluk Kurulunun kararlarına karşı Ankara Bölge İdare Mahkemesine itiraz edilebilecektir. EK Madde 18 gereği sağlık mesleğinin icrası kapsamında yapılacak soruşturmalar 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine tabi tutulmuştur. 4483 sayılı Kanun’un 9.maddesi gereği Mesleki Sorumluluk Kurulunun kararlarına karşı Ankara Bölge İdare Mahkemesine on gün içinde itiraz edilebilecektir. İtirazlar, öncelikle incelenecek olup en geç üç ay içinde karara bağlanacaktır. Verilen kararlar kesindir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu Sağlık Mesleğinin İcrası Kapsamında İdare Tarafından Ödenen Tazminatların Rücu Edilip Edilmeyeceğine Karar Verecektir.
Kamu kurum ve kuruluşları ve Devlet üniversitelerinde görev yapan hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarının sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle idare tarafından ödenen tazminattan dolayı (“Malpraktis davaları”) ilgilisine rücu edilip edilmeyeceğine ve rücu miktarına, ilgilinin görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanıp kullanmadığı ve kusur durumu gözetilerek Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından bir yıl içinde karar verilecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu üyeleri yukarıda belirtilen rücu kapsamında verdikleri kararlar sebebiyle görevinin gereklerine aykırı hareket ettiklerinin kesinleşmiş bir ceza mahkemesi kararıyla tespit edilmesi dışında mali ve idari yönden sorumlu tutulamayacaklardır.
27.05.2022 tarihi itibarıyla görülmekte olan rücu davalarında mahkemece, idarenin ilgilisine rücu edip etmeyeceğine ilişkin karar verilmek üzere Mesleki Sorumluluk Kuruluna başvurması için davacıya iki aylık süre verilecektir. Davacının bu süre içerisinde Kurula başvurmaması durumunda dava usulden reddedilecek, yargılama gideri taraflar üzerinde bırakılacak ve davacı aleyhine vekâlet ücretine hükmedilecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu, Sağlık Bakanı Tarafından Belirlenecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulu, Sağlık Bakanı tarafından belirlenen; Bakan yardımcısı, Sağlık Hizmetleri, Kamu Hastaneleri, Hukuk Hizmetleri, Yönetim Hizmetleri genel müdürleri veya yardımcıları, Profesör veya doçent unvanlı biri dâhilî, diğeri cerrahi branştan iki hekim, olmak üzere yedi üyeden oluşacaktır.
Mesleki Sorumluluk Kurulunun başkanı Bakan yardımcısı olacaktır. Kurulda görev alacak dahili hekimin ve cerrahi hekimin görev süreleri iki yıl olacaktır.
Mesleki Sorumluluk Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacak ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alacaktır. Oylamalarda çekimser oy kullanılmayacaktır.
Sağlık Bakanı gelen işin niteliği ve sayısına göre, başka bir Bakan yardımcısının başkanlığında yeni Mesleki Sorumluluk Kurulları oluşturabilecektir.
Mesleki Sorumluluk Kurulunun işleyişine ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenecektir.
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun EK 12.Maddesinin Birinci Fıkrası Yürürlükten Kaldırılmıştır.
Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu, 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun tutuklama tedbirlerini düzenleyen 100.maddesinin 3.fıkrasıdaki katalog suçlardan (j) bendine eklenmiştir. Esasen mülga düzenleme aynı hükmü içerip, 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’na atıf yapmaktaydı, ayniyet arz etmemesi bakımından bu hüküm yürürlükten kaldırılmıştır.
Sonuç
Mülga düzenlemede sağlık mesleğinin icrası kapsamında sadece kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan hekimler için soruşturma izni gerekmekteyken artık özel sağlık kurum ve kuruluşları ve vakıf üniversitelerinde görev yapan sağlık çalışanlarının için de soruşturma izni gerekecektir.
Yapılan değişikliklerle birlikte Yükseköğretim Kanununun 53’üncü maddesinde yer alan soruşturma usulüne tabi olanlar hariç olmak üzere bütün hekim ve diş hekimleri ile diğer sağlık meslek mensuplarını sağlık mesleğinin icrası kapsamında yaptıkları muayene, teşhis ve tedaviye ilişkin tıbbi işlem ve uygulamalar nedeniyle soruşturma açılabilmesi için gerekli soruşturma izni Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulacak Mesleki Sorumluluk Kurulu tarafından verecektir.
Kurul, aynı zamanda kamu kurum ve kuruluşları ve devlet üniversitelerindeki sağlık çalışanlarının sağlık mesleği icrası kapsamındaki eylemlerinden dolayı idare tarafından ödenen tazminatlar hakkında sağlık çalışanlarına rücu edip etmeme konusunda bağlayıcı karar verecektir.
Alp Satıbeşe
[1] Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nda yapılan değişikliklere buradan ulaşabilirsiniz.