Kişisel Verileri Koruma Kurulu 17.07.2020 tarihinde “Kişilerin Ad ve Soyadı ile Arama Motorları Üzerinden Yapılan Aramalarda Çıkan Sonuçların İndeksten Çıkarılmasına Yönelik Talepler Hakkında Kamuoyu Duyurusunu” yayımlamıştır. Söz konusu duyuru 23.06.2020 tarih ve 2020/481 sayılı Kurul Kararı’na açıklık getirmek amacıyla yayımlanmıştır.
Kişisel Verileri Koruma Kurulu anılan Kararı kapsamında, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) uyarınca arama motorlarının da veri sorumlusu sayılacağı belirlemesini yapmış; ilgili kişilerin, ad ve soyadları ile yapılacak aramalar sonucunda kendisiyle bağlantılı sonuçlara ulaşılmamasını isteme hakkının indeksten çıkarılma talebi olarak nitelendirildiğini ve ilgili kişilerin doğrudan arama motorlarından indeksten çıkarılmayı talep edebileceklerini ifade etmiştir. Her ne kadar Kanun’un 11’inci maddesinde sayılan ilgili kişi hakları arasında unutulma hakkı doğrudan düzenlenmiş olmasa da ilgili kişilerin verilerinin indeksten silinme hakkının bulunduğu Kurum tarafından belirtilmiştir.
Söz konusu kararda dikkat çeken husus, ilgili kişilerin unutulma hakkını hukuka aykırı olmayan içeriklere ilişkin olarak talep edebilecek olmalarıdır. Şöyle ki şimdiye kadar kişilerin şahıs haklarına aykırılık içeren içeriklerin kaldırılması talebi 5661 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” kapsamında önce içerik sağlayıcıdan talep edilebiliyor, kaldırılmazsa sulh ceza mahkemelerinde erişimin engellenmesi talep edilebiliyordu. Ayrıca ilgili kişi, veri işleme faaliyeti Kişisel Verilerin Koruması Kanunu’na aykırılık teşkil etmekte ise öncelikle veri sorumlusuna başvurma hakkı; veri sorumlusunun aykırılığı gidermediğini düşünüyorsa Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na başvuru hakkı da hâlihazırda bulunmaktadır. Ancak her iki durumun da veri işleme faaliyetinin Anayasal bir hak olan şahıs hakkına veya Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na aykırılık içermesi nedeniyle hukuka aykırı olması gerekmekteydi. Artık unutulma hakkıyla birlikte veri işleme faaliyeti hukuka uygun olarak yapılmış olsa bile kişi basın ve haber alma özgürlüğü gibi Anayasal haklar dengesi gözetilerek diğer bir Anayasal Hak olan veri koruma hakkı kapsamında belli başlı durumlarda arama motorlarında araştırıldıklarında elde edilen bazı kişisel verilerinin indeksten silinmesi için başvuru yapabilecektir.
Söz konusu duyuru ile birlikte Kurum kişilerin ad ve soyadlarının arama motorlarına yazılmasıyla elde edilen verilerden hangilerinin hangi durumlarda indeksten silinmesinin mümkün olacağına ilişkin birtakım kriterler de belirlemiştir. Kriterler aşağıdaki gibidir:
Unutulmamalıdır ki yukarıda sayılan kriterler sınırlı sayım şeklinde belirlenmemiştir. Ancak bu durum, başvurucu ilgili kişilerin her türlü taleplerinin kabul edileceği anlamına gelmemektedir. Bu bağlamda Anayasal haklar olan haber alma hakkı ve bilgi edinme haklarının ihlaline yol açmaması için ilgili kişinin arama motorlarında yer alan verilerinin indeksten silinmesi veya sınırlandırılmasında somut olay özellikleri değerlendirilecektir.
Sonuç olarak arama motoru vasıtasıyla yapılan bir arama, ilgili kişinin verilerine ilişkin bilgiyi içeren bir sonuç elde edilmesine neden oluyorsa ve burada yer alan veri ilgili kişinin mahremiyetiyle ilgili negatif bir sonuç doğuruyorsa arama motoru içerik sağlayıcısından bu verinin indeksten silinmesi ve internet üzerinde gösteriminin durdurulmasını talep etmek mümkündür. İçerik sağlayıcılar her ne kadar ilgili kişinin taleplerine bağlı kalarak bağlantıyı (linki) indeksten silmek zorunda olmasalar da ilgili kişini talebini somut olayın özelliklerini yukarıda açıklanan kriterlere bağlı olarak değerlendirmekle yükümlüdürler. Burada asıl kıstas verinin arama motorunda paylaşılması ile elde edilecek kamu yararı ile kişinin veri mahremiyetinden hangisinin öncelikli olduğunun belirlenmesidir. Bu kapsamda yapılan değerlendirme sonucunda içerik sağlayıcı talebi reddederken gerekçeleri hakkında ilgili kişiyi bilgilendirmelidir.
Bilgilerinize sunarız.
Av. Bengisu Delibalta