Hizmet Alımları ve Yapım İşlerine İlişkin Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kamu İhale Kurulu (“Kurul”) tarafından 03.01.2023[1] tarihinde ve 10.01.2023[2] tarihinde üç adet düzenleyici kurul kararı yayımlanmıştır. Yayımlanan düzenleyici kurul kararları, hizmet alımlarında ihale sürecine; yapım işlerinde ise sözleşme aşamasında uygulamada tereddüt yaratan hususların çözümüne ilişkindir.
Aşağıda hizmet alımları ve yapım işleri bakımından düzenleyici kurul kararlarında düzenlenen hususlar başlıklar halinde aktarılmıştır.
Sözleşmesinde Fiyat Farkına İlişkin Hüküm Bulunan Yapım İşlerinde Yeni İş Kalemine İhtiyaç Duyulması Halinde Girdilerin Fiyatı Nasıl Belirlenecektir?
Sözleşmesinde fiyat farkına ilişkin hüküm bulunan yapım işlerinde, farklı rayiçlerin bir araya getirilmesi ile yeni bir iş kalemi oluşturulmasına ihtiyaç duyulabilmektedir. Ancak uygulamada, oluşturulacak yeni iş kaleminin içerisindeki rayiçlerin fiyatının bir kısmının ihale tarihi itibarıyla belirlenmesi mümkün olmayabilmektedir. Kurulun 28.12.2022 tarih ve 2022/DK.D-470 sayılı kararında bu durum karşısında izlenmesi gereken yöntemler belirlenmiştir.
Buna göre, ihale tarihi itibarıyla belirlenmesi mümkün olmayan yeni iş kalemlerinin fiyatı, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ nin 22’nci maddesinin üçüncü fıkrasında sayılan yöntemler kullanılarak belirlenebileceği ifade edilmiştir. Bu yöntemler:
Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçlerin,
İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçlerin,
İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatların,
İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçlerin,
esas alınması şeklinde sıralanmıştır.
Eğer aktarılan yöntemlerin hiçbiri ile ihale tarihi itibarıyla fiyat belirlemesi yapılması mümkün değilse, uygulama ayındaki fiyat tespit edilip bu fiyatın uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek ihale tarihinin içinde bulunduğu aya indirgenmesi gerektiği ifade edilmiştir.
İhale Dokümanında Fiyat Farkı Hesaplanacağına İlişkin Hüküm Bulunmayan Yapım İşlerinde Yükleniciye Süre Uzatımı Verildiği Takdirde, Fiyat Farkı Hesaplanabilir mi?
Kurulun 28.12.2022 tarih ve 2022/DK.D-468 sayılı kararında, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanacağına dair hüküm bulunmayan yapım işi sözleşmelerinde, yükleniciye iş artışı nedeniyle ya da 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6’ncı maddesi kapsamında süre uzatımı verilmesi halinde fiyat farkı verilip verilemeyeceği incelenmiştir.
Kurulca, iş artışı nedeniyle süre uzatımı verilmesi halinde, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların (“Esaslar”) 9’uncu maddesine göre fiyat farkı verilmesi gerektiğine karar verilmiştir.
Benzer şekilde, 4735 sayılı Kanun’un Geçici 6’ncı maddesi kapsamında süre uzatımı verilen işlerde de Esaslar’ın 9’uncu maddesine göre fiyat farkı verilmesi gerektiği belirlenmiştir.
Bu durumda ayrıca artırımlı fiyat farkı verilmesi gerekliliği ortaya çıktığı takdirde; idarece artırımlı fiyat farkı ile Esaslar kapsamında hesaplanan fiyat farkı ayrı ayrı hesaplanacağı, bu hesaplama neticesinde elde edilen iki tutardan yüklenicinin lehine olan fiyat farkı tutarının uygulanacağı ifade edilmiştir.
En Avantajlı Teklifin Sadece Fiyat Esasına Göre Belirlendiği Hizmet Alım İhalelerinde, İmzalanan Sözleşme Tutarı Nasıl Puanlama Kriteri Olarak Değerlendirilir?
Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği hizmet alım ihalelerinde, birden fazla isteklinin eşit ve en düşük teklifi vermiş olduğu durumlarda; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesi gereği fiyat dışı unsurlar esas alınarak değerlendirme yapılmaktadır.
Kamu İhale Kurulu’nun 03.11.2022 tarih ve 2022/DK.D-397 sayılı kararında, bu gibi durumlarda isteklinin ve tüzel kişiliğinin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesi kullanılmış ise bu ortağının imzaladığı kamu ihale sözleşmelerine göre puanlama yapılmasına ilişkin hususlar düzenlenmiştir.
Buna göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi için yapılacak puanlamada, istekli tarafından ihale ilan tarihinden geriye doğru 2 yıl içerisinde imzalanan toplam kamu ihale sözleşmesi tutarlarının tespit edilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bu tespit yapılırken, imzalanan sözleşmelerin tasfiye, fesih ve devir nedenleriyle iş tamamlanmadan sonlandırılması halinde ise ilk sözleşme bedelinin değil; fesih, tasfiye ya da devir nedeniyle sözleşmenin gerçekleştirilmeyen kısmı düşüldükten sonra hesaplanan sözleşme tutarının esas alınması gerektiği ifade edilmiştir.
Av. Zülal BULUT
Av. Deniz KARADUMAN
[1] 03.01.2023 tarihinde yayımlanan 28/12/2022 Tarihli ve 2022/DK.D-470 sayılı karara ulaşmak için tıklayınız. 03.01.2023 tarihinde yayımlanan 28.12.2022 tarih ve 2022/DK.D-468 sayılı karara ulaşmak için tıklayınız. [2] 10.01.2023 tarihinde yayımlanan 03.11.2022 tarih ve 2022/DK.D-397 sayılı karara ulaşmak için tıklayınız.