4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesinde yerli istekli “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilikler”olarak tanımlanmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “4734 Sayılı Kanunun 63 üncü maddesinin uygulanması” başlıklı 6.2.1.2’nci maddesinde; “Tüzel kişilerin yerli istekli olmaları için, Türk kanunlarına göre kurulmuş olmaları gerekmektedir.” hükmü yer almaktadır.
Nitekim 4734 sayılı Kanun’un 63’üncü maddesinde[1]; mal ve hizmet alımı ile yapım işlerinde yerli istekli lehine fiyat avantajı sağlanabileceği düzenlenmiştir.
İşbu hükümlere göre, tüzel kişilerin yerli istekli[2] olabilmesi için Türk Kanunlarına göre kurulmuş olmaları gerekmektedir. Tüzel kişilerin yerli istekli sayılabilmesi için Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi olmaları yeterli olup, şirket ortaklarının yabancı olup olmaması önem arz etmemektedir. [3]
Sonuç olarak,
Tüzel kişilerin yerli istekli olabilmesi için Türk kanunlarına göre kurulmuş olmaları yeterlidir. Türk Kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişiler, ihale dokümanında yer verilmiş ise; yerli istekli fiyat avantajından yararlanabilecektir. Bu halde şirket ortaklarının yabancı olup olmaması, yerli istekli olup olmadıkları noktasında önem arz etmemektedir.
Av. Zülal Bulut
[1] (…) b) Hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine, %15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve Kurum tarafından ilan edilen[1] listede yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine %15 oranında fiyat avantajı sağlanması mecburidir. [2]Kamu İhale Kurulunun 2017/UH.II-585 sayılı kararında; “Dolayısıyla, tüzel kişinin yönetiminde bulunan görevlilerin Türk vatandaşı olmaması, tüzel kişi isteklinin yerli istekli olarak değerlendirilmesine engel teşkil etmemektedir. İhale üzerinde bırakılan istekli olan Üçöğün Catering Hizmetleri A.Ş.nin teklif mektubu incelendiğinde, söz konusu mektubun İlker Çelik tarafından imzalandığı, teklif mektubunun 3’üncü maddesinde “yerli istekli” olduğunun beyan edildiği, teklif mektubunda şirketin vergi kimlik numarasının belirtildiği, teklif dosyası kapsamında sunulan 12.04.2016 tarihli ve 9052 sayılı, 14.07.2016 tarihli ve 9115 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer alan ve 09.12.2016 tarihli İstanbul Ticaret Odası Faaliyet Belgesinde yer verilen bilgilerden söz konusu tüzel kişinin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulduğu, dolayısıyla yerli istekli olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.” denilmiştir. [3]http://ekapakademi.kik.gov.tr/wp-content/uploads/2020/02/yerli-istekliler-ve-yerli-mal%C4%B1-EKAP-Akademi.pdf