İtirazen Şikâyet Bedeli ile KİK Payı İadesi ve Kamu Alım, İhale ve Sözleşme Süreçlerinin Dijitalleşmesi
26 Kasım 2022 Tarihli ve 32025 Sayılı Resmî Gazete'de, 7421 Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun yayımlanmıştır. [1] Kanun, 26 Kasım 2022’de yürürlüğe girmiştir.
Anılı Kanun ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda da (“Kanun”), Kamu İhale Kurum’u (“Kurum”) tarafından itirazen şikâyet bedelinin iadesi, ihalelerden alınan onbinde beş kurum payının iade edilip edilemeyeceği ve EKAP’ta yayımlanacak ihalelere ilişkin önemli değişiklikler yapılmıştır.
Ayrıca Kamu İhale Kurumu tarafından, itirazen şikâyet bedelinin iadesi ile ilgili kuralların belirlenmesi amacıyla 28.11.2022 tarihli ve 2022/DK.D-423 sayılı Kurul kararı ile “İtirazen Şikayet Başvuru Bedelinin İadesine İlişkin Yönerge” yürürlüğe konulmuştur. Yönerge 28.11.2022 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
1. Kamu İhale Kurumu Tarafından Tahsil Edilen Sözleşme Bedelinin On Binde Beşinin Hiçbir Durumda İade Edilemeyeceği Düzenlenmiştir.
Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli 2022 yılı için 1.456.202,00- TL’yi[2], aşan ihalelerde Kurum tarafından yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin on binde beşi’nin hiçbir durumda iade edilemeyeceği düzenlenmiştir.
2. EKAP Üzerinden Yapılacak İhalelerin Kapsamı Genişletilmiştir.
Değişiklik uyarınca[3]4734 sayılı Kanunda veya diğer kanunlarla, 4734 sayılı Kanundan istisna edilenler ile doğrudan teminle yapılanlar dahil olmak üzere her türlü mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin alım, ihale ve sözleşme süreçlerine ilişkin olarak yaklaşık maliyetin ve dokümanların hazırlanması, ilanların yayımlanması, tekliflerin veya yeterlik başvurularının sunulması ve değerlendirilmesi, ihalelerin sonuçlandırılması, sözleşmelerin imzalanması, sonuç bildirimi, hakedişlerin düzenlenmesi gibi her türlü işlem, onay, bildirim ve tebligatlar ile şikayet ve itirazen şikayet başvurularının kısmen veya tamamen EKAP üzerinden gerçekleştirilebileceği düzenlenmiştir.
3. İtirazen Şikâyet Başvuru Bedeli İadesine İlişkin Yeni Düzenleme Getirilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının tamamının haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verileceği düzenlenmiştir.
Buna göre:
26.11.2022 tarihinden sonra alınan Kurul kararlarına yönelik olarak, kararın başvuru sahibine bildirimini izleyen günden itibaren 30 gün içinde,
26.11.2022 tarihinden önce alınan Kurul kararlarına yönelik olarak ise bu tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde (26/12/2022 tarihi dahil bu tarihe kadar),
Kuruma yazılı talepte bulunulması üzerine, başvuru bedelinin Kurum tarafından iade edileceği hüküm altına alınmıştır.
Son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemeyeceği; diğer hallerde ise başvuru bedelinin iade edilmeyeceği düzenlenmiştir.
Kamu İhale Kurumu tarafından, itirazen şikâyet bedelinin iadesi ile ilgili kuralların belirlenmesi amacıyla 28.11.2022 tarihli ve 2022/DK.D-423 sayılı Kurul kararı ile “İtirazen Şikayet Başvuru Bedelinin İadesine İlişkin Yönerge” yürürlüğe konulmuştur.
Yönerge, itirazen şikayet dilekçesindeki iddialarının tamamında haklı bulunan talep sahiplerine, itirazen şikayet başvuru bedelinin iadesine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.
3.1. Yönerge Uyarınca İtirazen Şikayet Başvuru Bedelinin İadesi Usulü
İade talepleri, Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle elden veya posta yoluyla ya da e-imza kullanılarak EKAP üzerinden yapılacaktır. [4]
Elden veya posta yoluyla yapılan iade taleplerine ilişkin gerekli bilgi ve/veya belgelerin Kurum kayıtlarına alındığı tarih, talep tarihi olarak kabul edilecektir. Elden yapılan iade taleplerinde, talep sahibine kayıt tarih ve sayısını gösteren bir alındı belgesi verilecektir.
Tek dilekçe ile birden fazla karara ilişkin iade talebi yapılamayacaktır.
EKAP üzerinden yapılan iade taleplerinin, iş günlerinde ve 9.00 – 18.00 saatleri (yarım mesai günlerinde 9.00 – 13.00) arasında yapılması halinde talebin e-imza ile imzalandığı tarih, talep tarihi olarak kabul edilir. Bu taleplerin iş günlerinde ve 9.00 – 18.00 saatleri (yarım mesai günlerinde 9.00-13.00) arasında yapılmaması durumunda ise bir sonraki iş günü talep tarihi olarak kabul edilecektir. [5]
İade taleplerinin Kurum dışındaki idari mercilere yapılması ve taleplerin bu merciler tarafından Kuruma gönderilmesi halinde, bu dilekçelerin Kurum kayıtlarına alındığı tarih, talep tarihi olarak kabul edilecektir.
İade taleplerinde, talep sahibinin ve varsa vekil ya da temsilcisinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, ilgisine göre Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (TCKN)/Vergi Kimlik Numarası (VKN), iletişim ve adres bilgileri ile talebe konu Kurul karar tarihi ve sayısı, başvuru bedeli iadesinin yapılacağı uluslararası banka hesap numarası (IBAN) bilgileri ve talepte bulunmaya yetkili olunduğuna dair bilgi ve/veya belgelerin yer alması zorunludur. [6]
İade talepleri, talep tarihini izleyen günden itibaren otuz gün içinde Kurum tarafından sonuçlandırılacaktır.
İade talebi kapsamında TCKN/VKN, IBAN, Kurul karar tarihi ve sayısı ve/veya talepte bulunmaya yetkili olunduğuna ilişkin bilgi ve/veya belge eksikliklerinin bulunduğunun anlaşılması halinde, bu eksikliklerin talep süresi sonuna kadar tamamlanması için talep sahibine bildirim yapılacaktır.
Bu eksiklikler dışındaki eksiklikler, Kurumun bildirim yapma zorunluluğu bulunmaksızın, talep sahibi tarafından talep süresinin sonuna kadar tamamlanabilecektir. Bu halde talep tarihi, eksikliklerin tamamlandığı tarih olarak kabul edilecektir.
3.2. Yargı Kararlarının Uygulanması Sonucunda Talep Sahibinin İtirazen
Şikayet Dilekçesindeki İddialarının Tamamında Haklı Bulunması Durumu
Yargı kararının uygulanmasını teminen alınan Kurul kararında talep sahibinin itirazen şikayet dilekçesindeki iddialarının tamamında haklı bulunduğunun tespiti halinde, Kurul kararında ayrıca başvuru bedelinin iadesinin yapılmasına karar verileceği düzenlenmiştir.
Talep sahibi tarafından, alınan Kurul kararının kendisine bildirimini izleyen tarihten itibaren otuz gün içinde iade talebinde bulunulması gerekmektedir.
3.3. İadesi Yapılan Başvuru Bedelinin Geri Alınması
Kurul kararı ile başvuru bedelinin iadesine karar verilmesine rağmen yargı kararı üzerine başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesindeki iddialarının tamamı açısından haklılık durumunun ortadan kalktığının tespiti durumunda, yargı kararının uygulanmasını teminen alınan Kurul kararında iadesi yapılmış olan başvuru bedelinin geri alınmasına da karar verileceği düzenlenmiştir.
Kurul kararı üzerine, iadesi yapılmış olan başvuru bedelinin Kurul kararının bildirim tarihini izleyen günden itibaren bir ay içinde Kuruma geri ödenmesine ilişkin talep sahibine bildirimde bulunulacaktır. Belirtilen süre içinde başvuru bedelinin geri ödenmemesi halinde, bedelin tahsili için ilgili mevzuata göre işlem tesis edilecektir.
Av. Zülal Bulut
Av. Deniz Karaduman
[1] İlgili kanuna buradan ulaşabilirsiniz. [2] 2022/2 sayılı Kamu İhale Tebliği esas alınmıştır. [3] 4734 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesi saklı tutulmuştur. [4] Dilekçe örneğine Yönerge’ nin Ek-1’inde yer verilmiştir. [5] Kamu İhale Kurumu’nun 28.11.2022 tarihli duyurusu uyarınca “İade talepleri, gerekli teknik geliştirmelerin tamamlanarak bu hususta Kurumumuzun internet adresinde yapılacak duyuruyu müteakip EKAP üzerinden elektronik ortamda da yapılabilecektir.” Dolayısıyla halihazırda EKAP üzerinden iade talebi yapılması imkanı bulunmamaktadır. [6] Yetkiye ilişkin belgeler Yönerge’ nin 6. sayfasında detaylıca açıklanmıştır.